Błotnica – Czarna – Czarniecka Góra – Janów

 

Trasa 10. RELIKTY MIEJSCOWEGO GÓRNICTWA RUD ŻELAZA (1-3-11-12-32-33-34-35-36-37-1)

Stopień trudności: TRUDNA. Długość trasy ok. 7,5 km. Czas przejścia ok. 3 godz.

Przejście tej trasy powinno odbywać się z opiekunem (przewodnikiem, trenerem lub osobą, która przynajmniej 1 raz przebyła ten szlak i pamięta przejścia pomiędzy zanikającymi ścieżkami leśnymi). Dodatkową trudność w czasie marszu tą trasą mogą sprawić podejścia/zejścia o wysokości ok. 60 m. Wychodzimy z punktu startu (1) i kierujemy się na południe (ok. 300 m) do pierwszej przecznicy w którą skręcamy w lewo, by po przejściu ok. 200 m w punkcie (3) skręcić w prawo. Stąd idziemy ok. 500 m w kierunku południowym, mijając willę Oksana i ośrodek WAKO (11) aż dojdziemy do słupka (12) oddziałów leśnych: 131/134/135, Od tego słupka idziemy dalej prosto jeszcze ok. 100 m i skręcamy w leśną drogę (w lewo skos), którą wędrujemy ok. 700 m do punktu (32) W tym punkcie znajdują się dobrze zachowane stopy fundamentowe słupów kolejki linowej transportującej rudę żelaza z szybu centralnego kopalni Stanisław do Huty Stąporków. Punkt ten znajduje się w odległości ok. 550 m od stacji początkowej kolejki, której długość całkowita wynosiła ok. 2 600 m. Kolejka biegła prostoliniowo, więc spoglądając w leśną przesiekę, w kierunku północno-wschodnim, możemy zauważyć jej dalszą trasę do Stąporkowa. Na całej trasie istnieje jeszcze kilka miejsc
z podobnymi, dobrze zachowanymi betonowymi podporami słupów tej kolejki.  Z punktu (32) wędrujemy dalej, nieco zawiłymi ścieżkami leśnymi ok. 720 m do punktu (33). W tym punkcie trasy można obejrzeć: betonowe, elementy nadmuchu szybu wentylacyjnego oraz  jego  głęboką, pionową obudową z cegły, fragmenty fundamentów kolejki linowej oraz wieży wyciągowej i budynków pomocniczych. Można tu dostrzec także pokrywę szybu wydobywczego. Centralny szyb Kopalni Stanisław miał 70 m głębokości i ujmował teren
o powierzchni ok. 1 km2. Warto w tym miejscu trasy wspiąć się także na wysoką – porośniętą lasem hałdę. Można na niej zobaczyć ciekawą roślinności i znaleźć pamiątkowe odłamki rudy żelaza. Po północnej stronie hałdy zachowały się ślady nasypu kolejki wąskotorowej, którą dowożono rudę z Kobylej Góry, przeładowywaną tu do zasobników transportowych kolejki linowej. Po zejściu z hałdy udajemy się na dalszą wędrówkę nasypem kolejki wąskotorowej
i po ok. 340 m dochodzimy do szerokiej, dobrze utwardzonej „leśnej autostrady”, którą maszerujemy dalej ok. 1 km, do punktu (34), znajdującym się na terenie funkcjonującej
w latach 1936 – 1944 kopalni „Stanisław”. Istniały tu: biuro kopalni, szyby (wydobywczy, odwadniający i kontrolny), sortownia rudy, bocznice kolejki, rampa załadunkowa, tartak ze składnicą stempli kopalnianych i sklep. Do dziś zachowały się po tych obiektach jedynie resztki hałdy, nasypów kolejki, ślady po szybach kopalnianych i zabytkowe fotografie. Z terenu byłej kopalni udajemy się dalej, drogą żużlową za leśny szlaban, do rogi asfaltowej w kierunku Stąporkowa i po przejściu ok. 900 m skręcamy w zarośla przy drodze do Starej Błotnicy aby obejrzeć kamienny krzyż (35) Arma Christi z 1896 r. Spod krzyża wracamy na asfaltową drogę
i idziemy dalej na północ aby po ok. 400 m. skręcić w prawo i dojść (po 150 m) do bramy byłej kopalni „Edward”, która funkcjonowała tu w latach 1950  – 1965. Po obejrzeniu terenu kopalni
i zachowanych budynków warto wrócić na drogę i przechodząc dalej ok. 170 m skręcić w lewo (przed budynkiem stacji uzdatniania wody) aby po 150 m dojść do pozostałości hałdy kopalni „Edward” (36). Pokonując ok. 47 m podejścia na grzbiet hałdy (371m n.p.m.) będziemy mogli, przy sprzyjającej pogodzie, nacieszyć się rozległymi widokami okolicy. Po zejściu z hałdy wracamy na wcześniejszą drogę i idziemy nią dalej ok. 320 m w kierunku północno zachodnim aby dojść do kapliczki Św. Barbary (37). Spod kapliczki wędrujemy dalej w kierunku północno zachodnim po śladzie dawnej wąskotorówki wożącej rudą żelaza z kopalni „Edward” do Stąporkowa. Idąc od kapliczki nasypem kolejki po pokonaniu ok.  560 m skręcamy w lewo, do wcześniej przebytej prostej drogi i po ok. 840 m wracamy do punktu wyjścia (1).

Stąporków 2025.01.18